Onontkoombare prikkels: Openbaar vervoer

Toen ik op Facebook aangaf dat ik een blog ging maken, merkte ik dat er veel vragen kwamen over onontkoombare prikkels en hoe ik hiermee om ga.  Daarom zal ik enkele van deze situaties nader beschrijven. 

Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer is, in mijn ogen, echt een vervoersoptie die je beter kan vermijden. Echter ontkom je er soms niet aan dat je met de bus of trein moet reizen, ik weet hoe het met de tram is want die hebben we hier niet in de buurt, maar ik neem aan dat dit ongeveer vergelijkbaar is.

Voor mijn opleiding moest ik geregeld met de bus. De trein hoefde ik gelukkig niet te nemen want hier heb ik helaas een angst voor ontwikkeld. Maar de bus is soms net zo druk of misschien wel drukker. Hoe deed ik dat. 

Allereerst ben je met het openbaar vervoer afhankelijk van anderen. Hoe rijdt de chauffeur, hoe lang duurt het in en uitstappen en hoe is het verkeer. Je hebt dus zelf weinig controle over deze aspecten. Om te voorkomen dat ik te laat zou komen, mijn grootste nachtmerrie toentertijd, nam ik standaard een bus eerder. Voor mij was dit mogelijk omdat ik ieder kwartier of half uur een bus had, als je natuurlijk om het uur een bus hebt kan ik me voorstellen dat je dit niet gaat doen. 

Verder had ik altijd een koptelefoon bij die ik aangesloten had op mijn telefoon. Op mijn telefoon speelde ik dan muziek en hierop probeerde ik mijn focus te houden. Soms was dit lastig want ik wilde wel horen welke halte we waren en doordat ik dit wilde horen hoorde ik ook de muziek van anderen, de gesprekken en de geluiden van de bus en auto's. Dit was heel vermoeiend, maar het kon erger.

Op de terugweg was mijn bus vaak overvol. Het gevolg was dat ik moest staan tussen alle anderen in. Voor iemand zonder ASS is dit al niet fijn maar voor iemand met ASS is dit bepaald geen pretje. Op dit soort momenten probeerde ik vooral ergens te staan waar ik naast een deur of raam kon zijn. Op die manier verminderde ik al het aantal kanten waar anderen konden staan.  Bij ons hebben sommige bussen achterin een soort staplekken waarbij er nog een glas voor zit. Hierdoor kon ik mooi tussen de plek en het glas gaan staan en had ik nog maar 1 kan waar mensen dichtbij stonden. Verder keek ik naar buiten om zo te zorgen dat ik goed op kon letten waar we ongeveer waren. Mijn muziek kon dan harder en ik hoefde minder prikkels van buitenaf te ervaren.

Doordat ik in de ochtend altijd een bus vroeger pakte, kon ik op school nog even bijkomen. Ik kon rustig op de gang gaan zitten en me voorbereiden op wat ik aan lessen ging hebben of nog even op Facebook een spelletje doen. Ik zat dan meestal al bij het lokaal waardoor ik niet meer door de drukte heen moest. Mijn klasgenoten kwamen later en sommig bleven bij mij hangen. 

Openbaar vervoer is geen pretje voor de meeste mensen met autisme. Je hebt de geuren, de drukte, de afhankelijkheid en de geluiden. Echter is het mogelijk om enkele van deze prikkels buiten te sluit of te verminderen. Kijk wat voor jou helpt. In de winter had ik bijvoorbeeld altijd parfum op mijn sjaal gespoten. Dan kon ik die geur ruiken i.p.v. alle andere geuren die er waren. Misschien duurt het even om te achterhalen wat je prettig vindt. Maar het is zeker de moeite waard.